Een blog van Marco van der Schaft, Event Safety Institute
Op 1 januari 2018 werd, na een korte introductieperiode, het Besluit brandveilig gebruik en basishulpverlening overige plaatsen (het Besluit BGBOP) van kracht. Dit verraste veel betrokkenen: niet alleen door de snelheid waarmee het Besluit werd ingevoerd, maar ook de inhoud kende verrassingen. We zijn nu twee jaar verder. Waar staan we nu met de regelgeving die het brandveilig gebruik op overige plaatsen moet regelen?
Bij de invoering van het Besluit BGBOP klonk er kritiek. Feitelijk niets bijzonders bij de invoering van nieuwe wetgeving. Ook ik was zeker niet de laatste die kritiek had op het Besluit. Mijn blog over de toepassing van de voorschriften rond het beperken van de uitbreiding van brand, “Met het Besluit BGBOP de kermis op…”, is daar een voorbeeld van. In mijn blog over het begrip bouwsels in relatie tot het begrip Bouwwerk, “Bouwsels en bouwwerken, wat als ze samenkomen?”, beschreef ik een probleem waar menigeen bij de toepassing van het Besluit BGBOP nog regelmatig tegenaan loopt.
Brandweerdingetje
Is het Besluit BGBOP na twee jaar al een beetje ingeburgerd geraakt? Ik zelf ben van mening dat dit nog onvoldoende het geval is. In de praktijk zie ik vooral dat het wordt beleefd als een ‘brandweerdingetje’ en dat gemeenten, het bevoegd gezag, zich niet altijd voldoende inzetten voor de implementatie van deze regelgeving. Een aanpassingen van Algemene plaatselijke verordening, zodat er bij het organiseren van een evenement geen aparte melding hoeft te worden gedaan, heeft nog lang niet bij alle gemeenten plaatsgevonden. En een flink aantal gemeenten heeft ook nog niet geregeld dat er op de website wordt verwezen naar een melding brandveilig gebruik voor overige plaatsen waar verder geen evenementenvergunning voor nodig is.
Kennismaking
Vanuit het Event Safety Institute hebben wij de afgelopen twee jaar op meerdere manieren bijgedragen aan de kennismaking met het Besluit BGBOP. Voor gemeenten en veiligheidsregio’s organiseerden we workshops door het hele land, zelfs op Texel! Daarnaast namen we het Besluit mee in onze adviezen en andere opleidingen. Ook verzorgden wij in opdracht van gemeenten op veel plekken workshops voor organisatoren, zodat zij een beeld kregen van de gevolgen van het besluit voor hun evenement. Desondanks blijft het voor de meesten erg lastig om de voorschriften uit het Besluit BGBOP goed en volledig toe te passen. Er is geen gebruikershandleiding, overal moet men het zelf ervaren en er bekend mee worden. Dat gaat in wisselend tempo.
Advisering
In de adviezen van de brandweer aan gemeente zien we dat veel brandweeradviseurs worstelen; hoe moet het advies luiden na de komst van het Besluit BGBOP? Nogal eens lezen we dat het advies beperkt blijft tot “voldoet aan het Besluit BGBOP”, maar dit heeft als gevaar in zich dat er niet verder wordt gekeken. Er kunnen immers ook andere risico’s zijn die niet worden afgedekt door aan het Besluit te voldoen.
Vergunningverlening
In de gemeentelijke evenementenvergunningen zien wij dat nog vaak oude, lokale of regionale brandbeveiligingsvoorschriften worden opgenomen. Dit is juist niet meer nodig door het Besluit en de kans is groot dat deze oude voorschriften (deels) strijdig zijn met de voorwaarden uit het Besluit BGBOP. Ook zien we dat rechtstreeks werkende voorschriften uit het Besluit BGBOP worden opgenomen als voorschriften in een evenementenvergunning. Onnodig en ook hier de kans dat iets verkeerd wordt overgenomen of weggelaten.
Toepassing
Ook bij het daadwerkelijk toepassen van de voorschriften worden nog regelmatig fouten gemaakt en worden overtredingen van deze voorschriften onder het mom van “ach wat is nou de kans dat er brand uitbreekt” toegestaan. Praktisch gezien misschien begrijpelijk, maar juridisch gezien is dit kwetsbaar. Even los van de discussie wat een risicogerichte benadering inhoudt en welke oplossingen als gelijkwaardig kunnen worden gezien, is alleen een gevoelsmatige afweging van de kans op brand onvoldoende om een afwijking van de wettelijke voorschriften van het Besluit BGBOP te accepteren.
Kennisontwikkeling
Maar is het dan allemaal Leiden in last? Nee gelukkig niet! Ik neem in de afgelopen twee jaar ook een duidelijke een kennisontwikkeling waar. Zeker als je een relatie legt tussen het Besluit BGBOP en evenementenveiligheid. Evenementenveiligheid kent immers meer risico’s dan het risico op brand. Hoewel deze kennisontwikkeling door verschillende incidenten, zoals bijvoorbeeld het monstertruckdrama al gaande was, heeft ook de invoering van het Besluit BGBOP een steentje bijgedragen aan de bewustwording en de noodzaak om kennis door te ontwikkelen.
Eenduidigheid
Ook is goed om te constateren dat we nu eindelijk allemaal met dezelfde voorschriften werken; dit komt de eenduidigheid ten goede. In de basis moet iedereen die gebruik maakt van een overige plaats voldoen aan het Besluit BGBOP. De lokale of regionale verschillen in voorwaarden zijn verdwenen. Dat er in de toepassing/uitleg van deze landelijke geldende voorschriften nog verschillen zijn, is iets waar we gezamenlijk nog in moeten verbeteren.
Hoe nu verder?
Wat mij betreft kan de grootste stap voor deze verbetering gezet worden door het verder door ontwikkelen van het Besluit BGBOP. Regel de zaken die daadwerkelijk als risico moeten worden gezien en neem in het Besluit BGBOP voorschriften op die passen bij het kortdurend gebruik van een plaats. Kortdurend gebruik is immers iets anders dan bestaande bouw (Bouwbesluit 2012). Een beperkte tijdsduur is immers een belangrijke factor bij het bepalen van de kans en dus van het uiteindelijke risico.
Voor het onderdeel vluchtveiligheid op overige plaatsen, zoals evenementen, zou het Besluit wat mij betreft meer moeten aan sluiten bij Europees geldende normering (NEN-EN 13200-7 Toeschouwersaccommodaties – in en uitgangsvoorzieningen en looproutes), waarmee dan dus niet meer op alle punten het Bouwbesluit 2012 wordt gevolgd. Daarbij zou er ook gekeken moeten worden naar de relatie met mogelijke andere risicoscenario’s, anders dan brand, en waarbij veilig vluchten ook een belangrijke rol speelt.
Vol spanning kijk ik dan ook uit naar de, door het ministerie van Veiligheid en Justitie, voor dit jaar toegezegde evaluatie van het Besluit BGBOP en als dit uit de evaluatie mocht blijken, de aanpassingen van het Besluit BGBOP.
Vragen over de inhoud of invoering van het besluit BGBOP? Neem gerust contact met ons op of stuur een mail naar info@esi.email.