Het evenementenseizoen is aangebroken; we kunnen weer heerlijk genieten van muziek, leuke festival kraampjes, een lekker drankje en voor sommige festivalgangers horen daar ook drugs bij. 100% tegengaan van drugs op evenementen is niet mogelijk, maar na de berichtgeving dat XTC nog nooit zo sterk is geweest en cocaïne steeds zuiverder wordt, roept het wel de vraag op of er iets extra’s gedaan moet worden om de risico’s rondom drugsgebruik op evenementen zo klein mogelijk te houden. We stelden een aantal vragen aan Ferry Goossens van het Trimbos-instituut om erachter te komen wat er gedaan kan worden op het gebied van drugsgebruik op evenementen.
De laatste jaren is de hoeveelheid MDMA in XTC-pillen opvallend toegenomen. Dit vergroot de risico’s van XTC en wordt gezien als belangrijke oorzaak van gezondheidsproblemen door drugsgebruikers waar organisatoren en hulpverleners mee geconfronteerd worden. Goossens wijst erop dat de berichten die momenteel in het nieuws verschijnen metingen zijn van vorig jaar, naar verwachting zet het dit jaar door. “Het is goed om te benoemen dat er een verhoogd risico is doordat drugs sterker worden, de concentratie werkzame stof is hoger. Een ander risico is dat de drugs vervuild zijn, wat inhoudt dat er andere stoffen in zitten waar de gebruiker niets van afweet en die extra schadelijk kunnen zijn van haar of zijn gezondheid. Hoewel dit gelukkig weinig voorkomt, moeten we er wel alert op zijn, ook op evenementen.” In dit geval in de kans op gezondheidsincidenten groot.
Ferry Goossens adviseert om de aanpak rond drugs op evenementen breder te bekijken dan alleen zero tolerance-beleid. “Gemeenten en organisatoren doen er alles aan om te voorkomen dat drugs mee het festivalterrein wordt genomen, maar het is onmogelijk om alles tegen te houden. Dat betekent dat je meer moet doen dan alleen beveiliging en waarschuwen. Je moet zorgen voor een goed opgeleid EHBO-team dat getraind is in het herkennen en behandelen van incidenten rondom drugs. Dit is een belangrijke aanbeveling voor alle dance- en technofestivals, hier ligt namelijk het drugsgebruik onder haar bezoekers aanzienlijk hoger dan bijvoorbeeld op een jazzfestival. Je kunt op evenementen niet het gebruik voorkomen, maar je kunt wel ervoor zorgen als organisator en gemeente dat van tevoren een plan wordt opgesteld en wordt doorleefd met de betrokken uitvoerende partijen (organisator, gemeente, beveiliging en EHBO) om ervoor te zorgen dat er snel gehandeld kan worden bij een drugsincident en er adequate hulp geboden kan worden”, vertelt Goossens.
Op evenementen in Nederland is er momenteel al een te kort aan EHBO’ers. Maar volgens Goossens is het belangrijk dat de EHBO’ers die bijvoorbeeld werken op dance evenementen, ervaring hebben op het gebied van het omgaan en herkennen van drugs gerelateerde incidenten. Werken hulpverleners op evenementen waar verwacht mag worden dat er veel drugs worden gebruikt, dan wordt het extra belangrijk om EHBO‘ers breder op te leiden. ”Uit een risicoanalyse zou moeten blijken welke inzet er nodig is bij het desbetreffende evenementenprofiel. Hier moet van tevoren naar worden gekeken en opgenomen in de vergunning.” De gemeente kan hier dus als vergunningverlener specifieke eisen aan stellen.
Vanuit het Trimbos-instituut wordt geadviseerd om de beveiliging te betrekken bij afspraken met het EHBO-team en organisator. De beveiliger heeft immers een dubbele rol: aan de ene kant staat hij bij de ingang om te controleren op drugs en aan de andere kant moet hij handelen wanneer er een bezoeker naar hem toe komt die hulp nodig heeft omdat hij of zij zich onwel voelt door drugsgebruik.
Dan is het noodzakelijk dat zo’n persoon wordt door verwezen naar de EHBO om de juiste hulp te krijgen en dat niet voorrang wordt gegeven aan het zo snel mogelijk van het terrein af zetten van de betreffende bezoeker, omdat hij/zij drugs heeft gebruikt. Zulke afspraken moeten van tevoren worden vastgelegd. De organisator heeft hier een grote verantwoordelijkheid om dit op te zetten (voor te bereiden) en te implementeren. Hiermee voorkom je dat een beveiliger een bezoeker het terrein afzet terwijl hij eigenlijk medische hulp nodig heeft.
De organisator moet dus voor het evenement al de nodige maatregelen treffen, maar wat kan een gemeente doen? Goossens kan gemeenten een aantal tips meegeven. “De gemeente kan zowel op het evenemententerrein als daar buiten maatregelen treffen door bijvoorbeeld ervoor te zorgen dat er Testservice-punten zijn waar iemand zijn drugs kan laten controleren of door het geven van voorlichting via bijvoorbeeld celebrate safe. Een gemeente kan het onderwerp meenemen in haar beleid en erop aansturen dat organisatoren de juiste stappen nemen om dit uitvoeren. Een andere punt waar een gemeente op kan sturen is het verzorgen van goede (openbare) vervoersmaatregelen na evenementen waardoor bezoekers die iets op hebben niet achter het stuur gaan zitten, maar gebruik maken van de voorzieningen die zijn geregeld rondom het evenement. We moeten ervoor zorgen dat iedereen veilig thuiskomt, ook mensen die drugs op hebben. Niet alleen service maar ook mobiliteit is hierbij belangrijk.”
Voor meer informatie over drugs op evenementen verwijzen we u naar de Leidraad Alcohol en Drugs bij evenementen van het Trimbos Instituut: Leidraad voor gemeenten 2.0.