De Tijdelijke wet covid-19 en de Tijdelijke regeling die eronder valt, bieden een grotendeels gelijksoortig normenkader voor (heropening van) de retail, horeca, evenementen en leisure-locaties als de noodverordeningen die in de periode daarvoor van kracht waren. De door ESI opgestelde “Basisnormen voor de 1,5 metersamenleving” bieden uitstekende kaders ter voorbereiding op de heropening van de maatschappij, welke passen binnen de wet.
In de Tijdelijke regeling covid-19 (huidige versie 4 januari 2021) vinden we veel regels terug die voorheen in de noodverordeningen stonden. De regeling kan snel worden aangepast en bevat ook maatregelen voor een korte duur, zoals de normen die momenteel gelden voor de periode tot en met 19 januari. Verder bevat de Tijdelijke regeling onder meer de mondkapjesplicht voor verschillende typen locaties en sectoren, het verbod op groepsvorming boven vier personen op openbare plaatsen en de regels over sluiting van publieke plaatsen. In de regels die gelden voor de uitzonderingen komen steeds dezelfde typen maatregelen terug: placeren; scheiden van publieksstromen; hygiënemaatregelen en (bij evenementen) reserveringen (voor een tijdvak).
Crowd management
Uit de Tijdelijke regeling wordt duidelijk dat maatregelen op het gebied van crowd management nog altijd als voorname randvoorwaarde gelden voor veilige openstelling. Ondanks dat dit momenteel feitelijk slechts geldt voor een hele kleine groep evenementen en locaties die open mogen zijn, ligt het voor de hand dat dergelijke regels straks ook gelden als winkels, horeca, leisure-locaties en evenementen weer open mogen.
Het is zaak om nu al de aanpak die straks voor deze locaties gaat gelden, zorgvuldig voor te bereiden. Ondanks de verlenging van de huidige lockdown, moeten we ervan uit kunnen gaan dat de heropening iedere dag dichterbij komt. Hoe kunnen deze locaties dan weer verantwoord opengaan? Hoeveel bezoekers kunnen zij hebben binnen de 1,5 meternorm? Voor gemeenten, locatie-eigenaren en de exploitanten van (horeca)locaties en evenemententerreinen is het zaak om voor te denken over de veilige heropening. Het is in ieders belang om middels een uniforme aanpak de veilige maximumcapaciteit vast te stellen, teneinde discussie te voorkomen.
Voorbeeld Thalassa
Geen vaste norm
Er is in ons land geen sprake van een vaste norm voor ruimtegebruik binnen de 1,5 meternorm. In het afgelopen jaar hebben we verschillende vuistregels, zoals 5, 10 of 20 vierkante meter per persoon, voorbij zien komen. Soms was hierbij sprake van een interne branchenorm, de andere keer van een tijdelijke afspraak onder een noodverordening. Een vast getal voor alle situaties is er niet; het doet geen recht aan het verschil in benodigde ruimte binnen de 1,5 meternorm voor verschillende soorten locaties en verschillen in de aard van het gebruik. Een vast getal voor alles zou door verschil in ruimtegebruik in de praktijk oneerlijk kunnen uitpakken, maar ook zelfs onveilige situaties kunnen opleveren!
Basisnormen voor een eenduidige aanpak
In het voorjaar van 2020 is ESI door de veiligheidsregio’s gevraagd mee te werken aan het opstellen van een kader met basisnormen voor ruimtegebruik van evenementen, markten en andere drukke plaatsen in de 1,5 metermaatschappij. Dit document en de tweede versie met nieuwe inzichten die in oktober 2020 verscheen, zijn verspreid in het land. De basisnormen werden al in veel regio’s en gemeenten ter hand genomen, zeker toen de veiligheidsregio’s tot taak kregen om de capaciteit van de zogenoemde ‘doorstroomlocaties’ te toetsen. De ESI-richtlijnen voor vierkante–metergebruik bieden daarmee tevens een goede basis om de ook voor de komende heropstart de veilige capaciteit te bepalen en daarop een duurzame aanpak te baseren.
De basisnormen zijn gebaseerd op een blog die ESI in juli 2020 publiceerde. In deze blog worden verschillende getallen voor ruimtegebruik gepresenteerd, gebaseerd op drie variabelen: statisch of dynamisch gebruik, loopsnelheid (lopen of slenteren) en de samenstelling van de bezoekers (vooral huishoudens of eenlingen). De getallen voor ruimtegebruik op basis van deze drie variabelen blijven natuurlijk vereenvoudigingen van de praktijk, maar ze zijn wel gebaseerd op wetenschap en internationaal erkende richtlijnen. We gebruiken immers modellen om de werkelijkheid te vereenvoudigen, zodat hierop een eenduidige aanpak kan worden gebaseerd.
Inzet collega’s ESI bij markten
Kennis opdoen
Wil je aan de slag gaan met de voorbereiding van een veilige heropening van winkels, horeca, leisure-locaties en evenementen, hoe pak je dit dan aan? Dit is afhankelijk van je kennis en ervaring. Heb je nog weinig kennis van crowd management, begin dan eens met de eLearning “Crowd management (basis)”. Neem daarna kennis van de basisnormen 1,5 metersamenleving, welke kunnen worden opgevraagd bij de veiligheidsregio. Neem kennis van de wijze waarop je deze richtlijnen kunt toepassen in de praktijk, door het volgen van een webinar “Managen van drukke plaatsen binnen de 1,5 meternorm” (te volgen in open inschrijving of incompany voor jouw organisatie). Verdiep indien nodig je kennis over het sturen op gedrag door het volgen van de online cursus “Druktemanagement door sturen op gedrag”.
eLearning Crowd Management de basis
Aan de slag
En dan komt het toepassen in de praktijk! Ga met je partners, overheid, ondernemers en instellingen, in gesprek over de wijze van toepassen van aangereikte richtlijnen en inzichten op locaties binnen jouw gebied. En bereid ook met elkaar een druktebeheersingsplan voor het hele gebied voor, zodat je grip krijgt op de gevolgen van drukte op bepaalde locaties en in de omgeving. Zo kan je goed voorbereid en in goede harmonie met alle betrokkenen de versoepeling van de lockdown tegemoetzien.
Bij ESI en CrowdProfessionals denken we graag met je mee over wat jouw organisatie, gemeente, gebied of veiligheidsregio nodig heeft. We kunnen workshops voor ondernemers organiseren, helpen meedenken met plannen, de beoordeling van de veilige capaciteit van locaties helpen uitvoeren en kunnen je ondersteunen bij de coördinatie op de uitvoering. Begin er op tijd mee, zodat je voorbereid bent op wat komen gaat.