Op donderdag 3 februari 2022 organiseerde de VNG vooralsnog de laatste online rondetafelsessie ‘Evenementen in Coronatijd’. De beperkingen die de huidige regels met zich meebrengen voerden de boventoon in het gesprek. De vraag die onder de gemeenten leeft is: hoe kijk je toch vooruit?
Deze laatste online rondetafelbijeenkomst werd opnieuw begeleid door het Event Safety Institute en trok ruim 60 deelnemers. Roger Broer lichtte toe dat de VNG heeft besloten de prioriteit bij andere vormen van ondersteuning van de leden te leggen. Iedereen met vragen over evenementen in Coronatijd kan terecht bij het mailadres covid19@vng.nl en op het besloten ledenforum van de VNG.
Media: zorgen en carnaval
Uit een terugblik op de berichtgeving in de media bleek dat er nog altijd veel zorg is bij de organisatoren van evenementen over de toekomst van de sector. Voor veel bedrijven in de branche is het inmiddels alles of niets. De ruimte die de laatste versoepeling opleverde biedt voor de meeste evenementen geen rendabel model. En de maatschappelijk georiënteerde evenementen zoals kermissen en jaarmarkten zijn vrijwel onmogelijk door de verplichte combinatie met een Coronatoegangsbewijs en tickets.
In de media is momenteel veel aandacht voor het wel of niet doorgaan van carnaval. Een rondgang langs de deelnemende gemeenten in de bijeenkomst leverde een gevarieerd beeld op. Waar in Amersfoort het carnaval is aangepast om er een doorstroomactiviteit voor publiek van te maken, is in Gulpen-Wittem de optocht geannuleerd en is in Noordwijk nog discussie over de vraag wat nu precies wel en niet is toegestaan. Het Veiligheidsberaad heeft de standpuntbepaling uitgesteld naar medio februari. Een veelgehoord signaal is dat burgemeesters zich terughoudend zullen opstellen in de handhaving als bezoekers massaal de kroeg opzoeken.
Duiden huidige regels TRM
Met de deelnemers is gesproken over de duiding van de huidige regels in de TRM. Hier kwamen verschillende vragen over binnen. Een van de vragen betrof het onderscheid tussen een evenement (volgens de Wet Publieke Gezondheid) en een manifestatie die onder de Wet openbare manifestaties valt. Wanneer is een politieke bijeenkomst een manifestatie en wanneer krijgt het meer het karakter van een evenement? Dit zal van geval tot geval beoordeeld moeten worden. Wanneer het primaire doel van de bijeenkomst is om mensen te vermaken, ligt het voor de hand het als een evenement te behandelen en dus ook de regels van de TRM voor evenementen te hanteren. Vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken kan wellicht meer duiding worden gegeven; zij zijn betrokken bij de coördinatie op de voorbereidingen van de gemeenteraadsverkiezingen.
Op aangeven van een van de deelnemers stelden we vast dat in de huidige TRM sportwedstrijden in de buitenlucht – net als warenmarkten en georganiseerde jeugdactiviteiten in de buitenlucht –zijn uitgezonderd van een aantal regels voor evenementen (zie TRM artikel 5.2 lid 3): de locatie hoeft niet afgesloten te zijn, publiek mag er zonder ticket en coronatoegangsbewijs komen kijken, er is geen gezondheidscheck nodig, placering is niet verplicht en de norm van 1 persoon per 5m2 geldt niet. Uiteraard is de 1,5 meter wel van toepassing. Dit zal op een bepaalde manier gereguleerd moeten worden. Een andere deelnemer wees op het protocol verantwoord sporten van NOCNSF.
Wanneer vergunnen?
Deelnemers voerden daarop het gesprek over het moment waarop je een evenement vergunt. De VNG heeft hierover in haar Q&A over de TRM het nodige opgenomen. Gemeenten gaan hier verschillend mee om. Sommige gemeentelijke juristen stellen zich op het standpunt dat de gemeente nu geen vergunning kan afgeven voor evenementen die niet binnen de TRM passen. Daarop kwam de reactie vanuit gemeente Utrecht, dat de TRM een einddatum heeft en dat de gemeente dus ook mag anticiperen op het vervallen van de huidige regels op die datum. Verschillende gemeenten denken met organisatoren in scenario’s, waarbij doordacht wordt hoe het evenement eruit kan zien als bepaalde maatregelen nog van kracht blijven. Hoeksche Waard gaf aan dat zij en andere gemeenten in Zuid-Holland-Zuid ervan uitgaan dat afgesloten terreinen en de CTB-plicht zeker tot eind april in stand blijven. Hier anticiperen ze al op bij de behandeling van vergunningaanvragen en dit is medegedeeld aan organisatoren. Noordwijk gaf aan dat organisatoren kennelijk een vergunning nodig hebben om aan de voorwaarden van de garantieregeling te kunnen voldoen. De gemeente denkt daarin graag met ze mee. In Zeeland behandelen gemeenten de vergunningaanvragen ook, maar met een duidelijke disclaimer; het kan nog veranderen als gevolg van de coronaregels. Verder is ook in Zeeland voor evenementen die binnenkort al plaatsvinden in verschillende varianten gedacht. We stelden vast dat het vergunnen van een evenement wel moet kunnen en dat je de vergunning altijd nog kunt aanpassen of intrekken als gevolg van gewijzigde omstandigheden.
Voorbereidingstijd
Net als tijdens de vorige bijeenkomst in november 2021, werd een oproep gedaan aan de Rijksoverheid om verder vooruit te kijken en rekening te houden met de lange voorbereidingstijd voor veel evenementen. De wijzigingen per 3 of 6 weken leveren veel onrust en onzekerheid op en leiden daardoor ook tot veel afgelastingen. Daarnaast levert het grote tekort aan personeel veel zorgen op. Veiligheidsregio Zeeland vroeg ESI eens na te denken over een checklist voor het beoordelen van de kwaliteit van de organisatie achter een evenement. In Meierijstad is Paaspop volop in de voorbereidingen; ze kunnen ook niet anders als ze in april een festival willen neerzetten. Dezelfde schreeuw om duidelijkheid zien we in de aanloop naar de volksfeesten; Koningsdag en Bevrijdingsdag.
Onzeker
Of er nog versoepelingen komen was tijdens de bijeenkomst van 3 februari hoogst onzeker. Mogelijk dat het belang dat aan carnaval wordt gehecht bijdraagt aan versoepelingen waar ook andere evenementen van kunnen profiteren. Toch willen lang niet alle organisaties achter de evenementen mee met de inperkende maatregelen die hen worden opgelegd. Bijvoorbeeld: het afhekken van een hele binnenstad is vrijwel onmogelijk. Dit is naar bewoners en andere gebruikers al snel niet meer proportioneel en kan ook negatieve gevolgen hebben voor de bereikbaarheid voor hulpdiensten.
ESI zet de online uitwisseling van kennis en ervaringen voort in een interactief webinar ‘Veiligheid en regelgeving op evenementen’ op donderdag 10 maart van 10:00 – 12:00 uur. Het webinar wordt op dezelfde interactieve manier georganiseerd jullie van ons gewend zijn bij de rondetafelsessies. Daarnaast zal Dr. Prof. G. Keith Still een gastbijdrage hebben over de gevolgen van 2 jaar corona voor de kwaliteit en veiligheid van evenementen.
Deelnemers aan het ESI Jaarcongres krijgen hiervoor automatisch een uitnodiging per mail uiterlijk twee weken voor het webinar. Wie niet naar het jaarcongres komt dient zich los in te schrijven via de website van ESI.