Janno Brinkhuis, Event Safety Institute
Eerder beschreven we in een blog welke onduidelijkheden er bestaan over de inzet van personeel dat zich bezighoudt met vervoersstromen in de publieke ruimte bij evenementen. Ook beschreven we welke aandachtspunten er zijn en welke zaken geborgd moeten worden. Per 1 oktober 2017 is er een nieuwe versie van de Regeling Verkeersregelaars van kracht geworden, waarin de daadwerkelijke wijzigingen wellicht op het eerste gezicht niet evident blijken. Het oorspronkelijke doel van de wijziging is een verminderde administratieve last voor overheden en een verminderde druk op de capaciteit van Politie bij evenementen, maar ook een verhoogde inzetbaarheid van evenementenverkeersregelaars. De vraag is welke effecten hierdoor gaan ontstaan in de praktijk.
De wijzigingen op een rijtje:
- De definitie van eenmalige evenementenverkeersregelaar verdwijnt; iedereen die zich na 1 oktober 2017 aanmeldt en de E-Learning doorloopt op de website van de Stichting Verkeersregelaars Nederland, zal de aanstelling standaard voor een jaar
- Er is geen verschil meer in de mate waarin instructies moeten worden gevolgd; de evenementenverkeersregelaar voor bepaalde tijd (de nieuwe standaard) moest eerder een uitgebreide instructie volgen zoals beschreven stond in de vorige versie van de Regeling. Met de vernieuwde regeling voldoet de E-Learning, zoals deze nu ook al aan de eenmalige evenementenverkeersregelaars wordt verstrekt.
- Er worden geen aanstellingspassen meer verstrekt; een evenementenverkeersregelaar kan pas worden ingezet nadat de gemeente deze persoon heeft aangesteld als evenementenverkeersregelaar. Uiteraard moet nog steeds, bij het regelen van het verkeer, een geldige instructieverklaring en een geldige aanstelling van de gemeente waarin het evenement plaatsvindt worden overlegd.
- Opname in database; er wordt een database aangelegd, waarin evenementenverkeersregelaars worden opgenomen die de E-learning hebben afgerond. Op deze wijze kan door het bevoegd gezag makkelijker gecontroleerd worden of de personen die worden doorgegeven door de organisator een aanstellingsbesluit mogen ontvangen.
- Tijdvak waarin inzet van evenementenregelaars aan de politie kenbaar moet worden gemaakt; in de regeling staat nu beschreven dat het bevoegd gezag er zoveel mogelijk zorg voor draagt dat de Politie niet later dat 8 weken voor de aanvang van het evenement op de hoogte is gebracht en de lijst met evenementenverkeersregelaars die worden ingezet tijdig ontvangt.
- Er is geen vergunning meer nodig om evenementenverkeersregelaars in te zetten; wanneer het bevoegd gezag bepaalt dat er verkeersregelend moet worden opgetreden, kunnen er ook zonder evenementenvergunning evenementenverkeersregelaars worden ingezet.
- De passage waarin wordt gesteld dat er onder direct toezicht van Politie wordt gewerkt is geschrapt. De volgende tekst is opgenomen in de gewijzigde regeling: “Evenementenverkeersregelaars dienen voor elke inzet de specifiek daarop toegesneden instructie te hebben gevolgd. De evenementenverkeersregelaar is werkzaam volgens de instructies die hem gegeven worden door of namens degene die akkoord heeft gekregen voor het houden van het evenement, dan wel volgens de nadere instructies van de toezichthouder.”
Dit houdt in dat de organisator van het evenement nu verantwoordelijk is voor de inhoudelijke instructies van en de deugdelijke taakuitvoering door de evenementenverkeersregelaars. Hiermee zijn dus een tekortkomingen en de gevolgen hiervan nog nadrukkelijker toe te wijzen aan de organisator.
Let op: in de BABW, artikel 57, staat nog steeds dat de Politie toezicht houdt op verkeersregelaars. Zowel in de oude als de nieuwe regeling wordt geen afbreuk gedaan aan deze wetgeving.
De gelijkblijvende punten (die van belang zijn voor de interpretatie van de regeling):
- De inhoud van het aanstellingsbesluit blijft gelijk; net als voorheen, moeten in het aanstellingsbesluit niet alleen de persoonsgegevens van de evenementenverkeersregelaars worden opgenomen, maar ook de beperkingen in de uitoefening van de bevoegdheid. Zijn deze beperkingen namelijk niet beschreven, mogen de evenementenverkeersregelaars op papier dezelfde werkzaamheden uitvoeren als de beroepsverkeersregelaars.
- De inzetbaarheid van evenementenverkeersregelaars blijft gelijk “Evenementenverkeersregelaars die jonger zijn dan achttien jaren worden bij de uitoefening van hun taak slechts ingezet op wegen waar in het algemeen niet sneller wordt gereden dan 50 km per uur en indien ter plaatse bij duisternis of slecht zicht voldoende openbare straatverlichting aanwezig is.” Ook mogen zij niet zonder nadrukkelijke toestemming van Provincie op een Provinciale weg worden ingezet en uiteraard niet op grondgebied van Rijkswaterstaat.
Overwegingen n.a.v. de (bijgewerkte) regeling
De wijziging in de regeling zorgt op sommige punten voor een verbetering, met name de administratieve verwerking, de tijd die de politie heeft om haar toezicht op inzet van verkeersregelaars voor te bereiden en de standaard aanstelling voor een jaar, inclusief opname in een database, waardoor evenementenverkeersregelaars in theorie voor meerdere evenementen kunnen worden ingezet. Wel moet nog steeds de gemeente de verkeersregelaars hebben aangesteld, ofwel door overname van de aanstellingsbesluiten ofwel door een eigen aanstellingsbesluit.
Ook blijven op sommige punten de regels gelijk, waaronder het toezicht van de politie. Ondanks dat er in de Regeling een wijziging is doorgevoerd dat nu de organisator de instructies verzorgt, is er in het BABW opgenomen dat de Politie toezicht houdt op verkeersregelaars. Ook is voor evenementenverkeersregelaars de noodzaak niet verdwenen om een omschrijving van de beperkingen in de uitoefening van hun functie op te nemen in het aanstellingsbesluit.
Aandachtspunten voor de gemeente
Wanneer een evenementenorganisator verkeersregelaars inzet, of wanneer er binnen de evenementenvergunning wordt gesproken over de inzet van verkeersregelaars, is het van belang te kunnen bepalen welk type verkeersregelaar geschikt is voor de beoogde posities; niet alle posities kunnen automatisch worden ingevuld door (vrijwillige) evenementenverkeersregelaars, gezien het beoogde takenpakket per positie. Ook moet vooraf helder worden welke taken en verantwoordelijkheden er per positie bij verkeersregelaars liggen. Dit dient te worden vastgelegd in het verkeersplan, waarna dit plan moet worden gewaarmerkt als onderdeel van de evenementenvergunning. Verder zal de gemeente zich ervan moeten vergewissen dat de organisator daadwerkelijk zorgt voor deugdelijke instructies en toezicht op de taakuitvoering.
Aandachtspunten voor de politie
Wanneer een advies wordt gevraagd op een verkeers- of mobiliteitsplan, is het van belang te toetsen waar de inzet van verkeersregeling uit bestaat; worden er beroeps- of evenementenverkeersregelaars ingezet of is het een mix van beide, en hoe verhoudt deze inzet zich tot de taken per positie. Ook is het van belang inzicht te hebben in (de beperkingen in de functie in de uitoefening van) de bevoegdheid per positie; dit bepaalt onder andere de mate waarin toezicht benodigd is vanuit het bevoegd gezag. Daarnaast is het belangrijk kennis te kunnen nemen van de inhoud van de taakkaarten per positie; deze vormen immers de basisinformatie die een (evenementen)verkeersregelaar gebruikt om zijn of haar positie naar behoren in te vullen.