Een blog geschreven door Rik Voogt
Een van de belangrijke thema’s in de workshops die ESI over het Besluit Brandveilig gebruik en basishulpverlening overige plaatsen (Besluit BGBOP) verzorgt is de informatieoverdracht over het Besluit aan organisatoren. Zij zijn immers primair verantwoordelijk om invulling te geven aan de nieuwe brandveiligheidseisen. Dat ruim een half jaar na de inwerkingtreding van de Algemene Maatregel van Bestuur de nieuwe regels bij organisatoren van evenementen toch nog vragen oproept is geen verrassing.
Tal van gemeenten hebben zich voorbereid op de toepassing van het Besluit in de praktijk. In het drukke evenementenseizoen wordt het resultaat van die voorbereidingen in de interactie met organisatoren duidelijk. Idealiter ontvangen gemeenten een aanvraag tot vergunning waarin aangegeven is dat de brandveiligheidseisen volledig zijn verwerkt. De verantwoordelijkheid van de organisator begint immers bij het aanleveren van situatietekeningen en plattegronden die aan de nieuwe wettelijke eisen voldoen. Dat betekent dat de regels uit het Besluit al moeten worden toegepast bij de planvorming.
In de praktijk is ons opgevallen dat tijdens het vergunningenproces of zelfs tijdens het toezicht op evenementen er discussie ontstaat over technische zaken als brandoverslag, brandcompartimenten, vuurlastbepaling en gasopslag. De interpretatie van regels is soms lastig, waardoor de gemeente, de brandweer en de organisator er niet altijd eenvoudig samen uitkomen. In het voorkomende geval vraagt dat expertise om de regels uit wetgeving op een correcte manier te interpreteren. Maar in de praktijk leidt ook een correcte interpretatie van de regels tot discussie over nut en noodzaak van het wettelijke kader. Betekent dit dat het kader te strikt is?
Een antwoord ligt in de wijze waarop in veel gemeenten het proces van vergunningverlening is ingericht. Dat proces wordt overwegend nog regelgericht toegepast. Bij de beoordeling van evenementen worden de risico’s geïdentificeerd, waarna een besluit genomen wordt over de te treffen maatregelen, de uiteindelijke verdeling van verantwoordelijkheden en de wederzijdse afspraken. Bij evenementen komt dit tot uiting in een sterke normatieve beoordeling van initiatieven gebaseerd op een statisch kader van op wettelijke regelingen gebaseerde dwingende voorschriften. In deze benadering worden de eisen uit het Besluit strikt uitgelegd waardoor er geen ruimte lijkt voor risicogerichte afwegingen.
Er is, naar blijkt uit de toelichting op het Besluit, kritisch gekeken waar er werkelijk sprake is van algemene risico’s die regulering behoeven. Dat heeft op die onderdelen geleid tot een regelgericht kader dat inderdaad bij een strikte uitleg weinig ruimte lijkt te laten voor concrete risicoafwegingen en eventuele aanscherpingen, of versoepelingen, in de praktijk.
Risicogericht vergunnen vraagt echter om nuchter omgaan met risico’s. De structuur van procedure en regels is daaraan ondergeschikt en ondersteunend. Het administratieve proces van vergunningverlening is niet meer dan hét instrument om het doel, veilige evenementen, te bereiken. Dat doel verlangt niet alleen het scherp in beeld brengen en afwegen van de werkelijk aanwezige risico’s. Het verlangt zoeken naar passende maatregelen die de veiligheid bevorderen, het motiveren van alle betrokkenen, het positief beïnvloeden van bewustzijn en gedrag en vooral een heldere verantwoordelijkheidsverdeling tussen bevoegd gezag en de organisator van het evenement.
Dit komt in doel en reikwijdte van het Besluit tot uiting in de mogelijkheid om met gelijkwaardige oplossingen het vereiste niveau van brandveiligheid te waarborgen. In de praktijk vraagt dit om specialistische expertise om risicogericht naar de brandveiligheidsvoorzieningen op een evenement te kijken. Het vraagt aan gemeenten naast de informatieverstrekking over het Besluit ook om inzetten op de deskundigheidsbevordering van organisatoren. In de samenloop van mogelijke risico’s bij evenementen op een breder vlak dan enkel de brandveiligheid.
Al met al vraagt de risicogerichte aanpak bij ieder evenement maatwerk, het Besluit BGBOP legt daar qua brandveiligheid een basis voor. Dat betekent dat de brandveiligheidseisen weliswaar complex, maar niet per definitie te strikt zijn.