In september bracht het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) in samenwerking met Dijksterhuis & Van Baaren (D&B) en het Event Safety Institute (ESI) de Handreiking Bezoekersmanagement voor toeristische locaties uit. We spraken Bastiaan Overeem, Programma Manager Bestemmingsontwikkeling bij NBTC, over het initiatief om toeristische locaties te helpen met inzichten en werkwijzen voor het bezoekersmanagement. Zo geeft de handreiking een stappenplan met vijf stappen: de analyse, het plan, de voorbereiding, de uitvoering en de evaluatie.
‘’Bezoekersmanagement stond al langer op de agenda. Voorheen concentreerden grote stromen bezoekers zich voornamelijk bij de hotspots. Door het coronavirus is bezoekersmanagement nog veel actueler geworden. Met name door de gezondheidsrisico’s die hierbij horen is het in een stroomversnelling gebracht. Als mensen in het land de urgentie niet zouden voelen zou bezoekersmanagement niet de eerste prioriteit zijn geweest.’’
Het advies vanuit de overheid in relatie tot de corona-aanpak luidt onder meer ‘Beperk reisbewegingen’. De afgelopen vakantieperioden in de zomer en herfst hebben echter zichtbaar gemaakt dat op veel plaatsen toch aanzienlijke drukte is ontstaan. Daarbij is ‘drukte’ in deze coronatijd een rekbaar begrip, omdat door de coronamaatregelen de capaciteit van locaties sterk is verminderd. Dit betreft met name toeristische binnensteden, maar ook locaties zoals pretparken, musea en andere bezienswaardigheden bereiken veel eerder dan normaal de maximale capaciteit.
Nederlanders zijn er tijdens de coronapandemie veel op uit geweest in eigen land. ‘’Sinds de coronapandemie zie je dat de eigen omgeving van de Nederlanders, met name in de recreatie, een hogere waardering krijgt. Juist nu gaan we meer naar natuurgebieden. We zijn ons steeds meer van de schoonheid van ons eigen land bewust. Nederlanders zijn een heel reislustig volk, zelfs de onbekende plekken in Nederland zijn tijdens de pandemie volgeboekt. Alle boekingen die worden geannuleerd door onze buurlanden worden ingevuld door ons Nederlanders. Naar verwachting blijft onze waardering voor eigen land ook post corona aanwezig.’’
De komst van de coronapandemie zoals hiervoor aangegeven is niet de enige aanleiding voor het reguleren van bezoekersstromen. Sinds 2018 bestaat het landelijke Perspectief 2030. Perspectief 2030 gaat over de veranderende rol van toerisme. Verwacht wordt dat het aantal internationale toeristen in Nederland met 50% stijgt in de periode tussen 2018 en 2030. Dit vraagt dus om een nieuwe houding van alle betrokken partijen ten aanzien van deze sterk toegenomen vraag in relatie tot de (veilige) capaciteit.
‘’Perspectief 2030 gaat om de balans tussen bewoners, bezoekers en bedrijven. Hiervoor was de lijn: hoe meer, hoe beter. Maar bij een land als Nederland, dat heel geliefd is onder Nederlanders zelf, maar ook bij onze buurlanden, zijn alsmaar meer bezoeken niet houdbaar. Leefbaarheid, veiligheid en de beleving komen onder druk te staan bij een té grote toestroom aan bezoeken. ‘’
Op basis van de inzichten uit de handreiking beschouwt NBTC drukte in een breder perspectief. ‘’We benaderen de bezoekersstromen nu veel meer holistisch. Door de aangereikte tips en tools zijn er meer knoppen waar we aan kunnen draaien. Een voorbeeld daarvan is dat ook gekeken wordt naar de in- en uitstroom van een locatie. Het zet mensen eerst goed aan het denken over de eigen praktijk.’’
‘’Middels samenwerking met D&B, ESI en andere partijen zijn we tot het inzicht gekomen dat we meer dan een tool willen inzetten. Kijkend naar de verschillende opgaves en momenten in de customer journey, kunnen er nog steeds stappen gemaakt worden. We zijn aan het onderzoeken hoe we de handreiking in de praktijk kunnen brengen. Naast hotspots als de Zaanse Schans, Giethoorn en Kinderdijk ook de recreatieplekken als bossen en stranden. De uitdagingen bestonden al, maar de korte termijn urgentie leent zich om grote stappen te zetten.’’
Bekijk hier de kennisvideo van de Handreiking Bezoekersmanagement.