Toegankelijke evenementen: ook een thema voor gemeenten!

Toegankelijke evenementen: ook een thema voor gemeenten!

Een blog van Marianne Dijkshoorn

Na een geslaagd festival zonder incidenten lijkt iedereen in zijn nopjes, totdat blijkt dat er een klacht op social media staat van iemand in een rolstoel die het festival niet toegankelijk vond. U realiseert zich dat deze thematiek in de hele voorbereiding niet ter sprake is gekomen en vraagt zich wellicht af: hoe had ik vanuit de gemeente meer rekening kunnen houden met de aanwezigheid van mensen met een beperking bij evenementen?

 

Dat is toch voor de organisator?

In de eerste plaats zou je denken: daar had de evenementenorganisatie toch zelf aan kunnen denken? Maar niet alle organisatoren zijn hier al echt mee bezig. Het bewustzijn over het aantal potentiële evenementbezoekers met een beperking is lang nog niet bij iedereen doorgedrongen. Maar als het evenement niet goed toegankelijk blijkt te zijn voor mensen met een beperking, komen deze bezoekers minder snel terug bij een volgende editie. En omdat het gaat om een beperkt deel van het totaalaantal bezoekers, merken organisatoren dit vaak niet eens echt. Organisatoren die vooral gaan voor korte termijngewin zullen misschien niet erg bezig zijn met het toegankelijk maken van hun evenement. Gelukkig zijn er steeds meer organisatoren die wel rekening houden met deze doelgroep.

 

De rol van de gemeente

Zou de gemeente ook iets kunnen vinden van de aanpak van ‘Toegankelijkheid’ op evenementen? Misschien wel. Vanuit het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap dat in 2016 geratificeerd is, stimuleert VNG dat mensen met een beperking op verschillende beleidsterreinen (wonen, werken en vrije tijd) volwaardig mee kunnen doen aan de samenleving. Vanuit de VNG is iedere gemeente gevraagd een plan te maken waarin staat hoe de gemeente het VN-verdrag Handicap in de eigen lokale setting gaat uitvoeren. Dit wordt de ‘Lokale Inclusie Agenda’ genoemd.

Een andere benadering voor de gemeente is die van veiligheid. Goede toegankelijkheid en goede uitgankelijkheid voor mensen met een beperking zijn van groot belang voor een goede instroom, goede circulatie en een soepele uitstroom van het evenement. Het spreekt voor zich dat dit nog eens extra belangrijk is bij een noodsituatie, wanneer een ontruiming of acute ontvluchting nodig is. Wet- en regelgeving bieden echter geen aanknopingspunten voor een effectieve aanpak en dus is het aan de gemeente om te bepalen of hier in bepaalde gevallen nog extra voorschriften voor nodig zijn.

 

De mogelijkheden voor beleid

Als je als gemeente met toegankelijkheid aan de slag wilt gaan, kan het formuleren van beleid een goede eerste stap zijn. Zo kan het  een speerpunt worden in het evenementenbeleid. We bespreken welke mogelijkheden hiervoor zijn.

  1. Opnemen in het integrale evenementenbeleid. De gemeente heeft mogelijk al beleid waarin economische en culturele doelstellingen staan benoemd en waarin evenementen als middel worden ingezet om deze doelstellingen te behalen. Het stimuleren van participatie en toegankelijkheid kan hierin als maatschappelijke doelstelling worden opgenomen, waarbij je kunt aansluiten op een Lokale Inclusie Agenda. Als uitvloeisel hiervan kan de gemeente bijvoorbeeld specifieke subsidies toekennen of workshops organiseren voor organisatoren. Verder kan je sturen op toegankelijke gemeentelijke evenemententerreinen en mensen met een beperking actief stimuleren om te participeren in evenementen.
  2. Borgen in het uitvoeringsproces. Gemeenten kunnen hun hele evenementenproces – van vooroverleg tot evaluatie – opnemen in beleid. Dit schept duidelijkheid naar alle betrokken partijen. Ook toegankelijkheid kan daarin aan bod komen. In het vooroverleg met organisatoren kan toegankelijkheid voor mensen met een beperking worden besproken. De gemeente kan hen wijzen op het maatschappelijk belang en de veiligheid. Natuurlijk wil niemand in het nieuws komen door ongelukken met mensen met een beperking tijdens festivals want deze mensen zijn al kwetsbaar genoeg. Tijdens het evenement kan de toegankelijkheid als aandachtspunt aan toezichthouders worden meegegeven. En in de evaluatie kan er specifiek aandacht aan worden besteed.

 

Wat mag je verwachten van de organisator?

Als gemeente vraag je van de organisator in het vergunningenproces natuurlijk om een goed veiligheidsplan en goede risico-inschatting. Hierbij is een goed inschatting van het publieksprofiel nodig. Feitelijk kent ieder publieksevenement een bepaald gedeelte bezoekers met een beperking. Je kunt dus ook vragen hoe men verwacht dat rolstoelgebruikers, mensen met een visuele, auditieve of sensitieve beperking zich verplaatsen door de crowd. Zo zet je de organisator aan het denken.

Als je organisatoren wilt overtuigen om meer en verder na te denken aan de toegankelijkheid, is het belangrijk in het achterhoofd te houden dat organisatoren de gewenste creatieve vrijheid behouden. Zij kunnen zelf, mogelijk met advies, de beste oplossingen kiezen die bij hen passen. Daarnaast kan je een organisator ook stimuleren om te denken vanuit het Universal Design waarbij van plan tot uitvoering wordt gedacht aan de toegankelijkheid door de uitvoer van de zeven basisprincipes. Dat bespaart al snel kosten, omdat alles dan voor iedereen toegankelijk wordt. Bij de basisprincipes kun je denken aan bijvoorbeeld dat het bruikbaar en begrijpbaar is voor iedereen. 

 

Speerpunt

Bij Event Safety Institute hebben wij de nodige kennis in huis over toegankelijkheid. Omdat het een van de speerpunten van ESI is in het komende jaar, zullen we er in bijna alle workshops en opleidingen extra aandacht aan besteden. Toegankelijkheid wordt door sommige zelfs een trend genoemd omdat het onderwerp zo vaak terugkomt. Mensen met een beperking zijn en altijd en overal aanwezig en dat vraagt van ons allen om aandacht.

Meer nieuws ›