Een blog door Roelf Pot, senior adviseur Crowd Professionals
Een nieuwe wet zet een ontwikkeling in gang naar privatisering van de controles voor en tijdens de bouw. De overheid controleert vanaf dat moment niet meer de eindgebruiker, maar de controleur. Wanneer gemeenten ook private toetsing willen implementeren voor controles op evenementen, zijn kennis en onafhankelijkheid zwaarwegende randvoorwaarden.
Op evenementen komen we tal van bouwsels tegen. Denk aan fietsenstallingen, entreeconstructies, lichtmasten, festivaltenten, podia, verkoopstands/-wagens, toiletgroepen en nog veel en veel meer. Het in gebruik nemen van een bouwsel brengt risico’s met zich mee en daarom wordt in de vergunningverlening getoetst of een bouwsel veiligheid kan worden geplaatst.
De gemeente houdt nu na afgifte van de evenementenvergunning ook toezicht op de uitvoering van de plannen, waaronder het bouwen en de staat van de bouwsels ten behoeve van evenementen. Op basis van de aanvraag van een evenementenvergunning kan worden bepaald in welke mate van toezicht nodig wordt geacht. Bij grote festivals is de periode van controle op de bouw en oplevering soms wel twee weken. De uitdaging voor de gemeenten is om hier voldoende capaciteit en kennis voor in te zetten. Dat dit toezicht nodig is blijkt wel uit de praktijk; regelmatig komen toezichthouders tekortkomingen tegen die direct moeten worden hersteld.
Nieuwe wet
Met ingang van 1 januari 2023 treedt een nieuwe wet in werking met betrekking tot het toezicht op nieuw te bouwen woningen: de Wet Kwaliteitsborging Bouwen (Wkb).
Conform deze nieuwe wet wordt het toezicht op de te bouwen bouwwerken overgelaten wordt aan de private markt. De motivatie is dat huidige manier van werken niet voldoende zekerheid biedt met betrekking tot de kwaliteit van het geleverde werk. Daarnaast moeten er de komende jaren tienduizenden woningen bij gebouwd worden, een enorme klus die het huidige ambtenarenbestand zeer waarschijnlijk ook niet aan kan.
Controleren van de controleur
Bij reguliere bouwwerken moet de opdrachtgever/aanvrager vanaf 1 januari 2023 zelf zorgen voor een onafhankelijke kwaliteitstoetsing. Daarnaast legt de nieuwe wet ook veel meer verantwoording bij de aannemer en de installateur. Het administratieve proces loopt nog steeds via het gemeentehuis, maar de onafhankelijke toezichthouder vult dan het dossier met toezichtrapportages: een risicorapport vooraf, een rapport over de start van de bouw, meerdere controles tijdens de bouw en een afrondend rapport over de oplevering. De gemeente(-ambtenaar) volgt dit dossier administratief en zal, afhankelijk van de vastgestelde risico’s, het werk eventueel controleren. De gemeente controleert straks de controleur. Dat betekent veel minder/ ander werk voor de gemeenteambtenaar.
Ook op evenementen?
Wij horen het geluid dat sommige gemeenten deze manier van werken ook overwegen voor het toezicht op de tijdelijke bouwsels op evenementen. Wanneer gemeenten deze manier van werken ook door gaan trekken naar het toezicht op de evenementenvergunningen, brengt dat de nodige verandering met zich mee. Het betekent niet dat de aanvragende ‘Stichting Dorpsfeest’ minder verantwoordelijk wordt voor tenten en podia, maar kan wel als gevolg hebben dat de bouwers zelf meer aanspreekbaar en aansprakelijk worden. De aanvrager blijft natuurlijk eindverantwoordelijk, maar staat sterker bij geconstateerde gebreken tijdens een schouw. Dat is (in ieder geval juridisch) een forse wijziging ten opzichte van de huidige situatie. Daarnaast zal het toezicht op de tijdelijke constructies/bouwwerken tijdens het evenement, bijvoorbeeld door Boa’s of Bouw- en Woningtoezicht, in theorie minder nodig zijn. Elke organisator heeft immers een eigen interne ‘waakhond’ in dienst.
Kennis en onafhankelijkheid
Wanneer dit systeem binnen de evenementenbranche zou worden geïntroduceerd, hebben we nog een tweede uitdaging: er is een noodzaak om te kunnen werken met onafhankelijke toezichthouders met verstand van bouwsels op evenementen. Zij moeten de nodige kennis hebben van een bouwboek van een (circus-)tent, maar ook verstand hebben van truss-constructies en aarding. Deze kennis is van een ander kaliber dan van de NEN 1010 met betrekking tot groepenkasten in een woning. Dus wie gaat (lees: kan) dit in de toekomst oppakken? Zijn er wel genoeg (echt) onafhankelijke vakbekwame mensen voor te vinden?
Het lijkt mij goed mogelijk dat op termijn de huidige manier van toezichthouden op evenementen deels gaat privatiseren in de geest van de komende Wet Kwaliteitsborging Bouwen. Wij zijn benieuwd of meer gemeenten plannen hebben om op deze wijze te gaan werken. Gemeenten die hierover gaan nadenken helpen we graag een verantwoorde aanpak vorm te geven. Meer weten? Neem gerust contact met ons op.
