Een prettige en veilige deelname aan evenementen moet ook voor mensen met een beperking gemeengoed worden. Een logische ontwikkeling is dat gemeenten hier beleid op gaan maken, er advies over krijgen van hun adviespartners en het gaan voorschrijven in evenementenvergunningen. Laten we hier concreet mee aan de slag gaan.
In oktober 2018 blogden Marianne Dijkshoorn en ik dat het kabinet toegankelijkheid als nationaal belang heeft erkend. Feitelijk komt het erop neer dat mensen met een beperking meer moeten kunnen meedoen in het maatschappelijk verkeer en dat letterlijke of figuurlijke drempels die er nu nog liggen, zoveel mogelijk moeten worden weggenomen. Dit geldt dus ook voor evenementen. Overigens gaat het dan om meer dan de in- en uitgangen; het heeft ook te maken met zaken zoals het gebruik van aangepaste toiletten, het kunnen bestellen van consumpties en de zichtbaarheid van de show voor rolstoelgebruikers.
Openbare orde en veiligheid
De toe- en uitgankelijkheid van evenementen heeft een sterke relatie met veiligheid. Slechte toegankelijkheid kan bijvoorbeeld leiden tot problemen in de doorstroming van publiek. Ook een verstoring van de openbare orde is denkbaar als gevolg van slechte toegankelijkheid, bijvoorbeeld als het leidt tot hinder en irritatie. En slechte uitgankelijkheid kan in een noodsituatie zelfs zorgen voor onnodige slachtoffers, bij gebrek aan evacuatiemogelijkheden.
De burgemeester gaat over de openbare orde en veiligheid op publiekevenementen. De burgemeester stelt in dat kader voorschriften aan een evenement op grond van de APV. Verschillende gemeenten gaan daarin nog verder dan de klassieke gronden van de model-APV; zo stelt Amsterdam sinds kort eisen aan duurzaamheidsmaatregelen op evenementen. Het is dan ook helemaal geen gekke gedachte om als gemeente voorschriften te gaan stellen aan de voorzieningen voor mindervaliden. Dit geeft de organisatoren net even wat meer een stok achter de deur om de zaakjes goed te regelen. En het bevordert de rechtszekerheid en gelijke behandeling van mindervaliden op evenementen.
Gemeenten worden ten behoeve van de vergunningverlening standaard geadviseerd door verschillende interne afdelingen en de externe adviseurs van politie, brandweer en GHOR. Ik zou ervoor willen pleiten om met deze partners af te stemmen 1) dat zij voortaan ook voorzieningen voor mindervaliden meenemen in hun adviezen en 2) met elkaar afstemmen wie over welke aspecten daarvan advies geeft.
Beleid als basis
Naast veiligheid kan de gemeente meer doelen nastreven die kunnen worden vertaald naar verplichtingen voor evenementenorganisaties. Het is raadzaam om de specifieke eisen die de gemeente wil stellen op dit gebied vast te leggen in evenementenbeleid en goed te borgen in de APV, aangezien concrete landelijke regelgeving ontbreekt. Het beleid kan als uitgangspunt nemen dat mensen met een beperking volwaardig kunnen meedoen aan de samenleving, en dus ook aan evenementen. Het onderstaande schema geeft aan wie welke bijdrage kan leveren aan het waarborgen van de belangen van mindervaliden op evenementen.
|
Gemeente |
Stelt op basis van beleid voorschriften aan evenementen ten aanzien van onder meer de voorzieningen die organisatoren treffen voor goede toegankelijkheid van activiteiten (zichtbaarheid van de show), de toegankelijkheid van horeca, de aanwezigheid van een bepaald aantal zitgelegenheden, aangepaste parkeerplaatsen op korte afstand van het evenement en goede communicatie over mindervalidenvoorzieningen. Ziet toe op de naleving van deze vergunningvoorschriften. |
|
Organisator |
Inventariseert verwachte samenstelling publiek en de benodigde voorzieningen mindervaliden. Integreert deze in zijn productie en planvorming en toont in zijn veiligheidsplan aan dat de veiligheid van mindervaliden wordt gewaarborgd. Dient een aanvraag in die in lijn is met het gemeentelijke beleid en ziet toe op naleving van de vergunningvoorschriften door zijn medewerkers en inhuurpartners. |
|
Brandweer |
Beoordeelt per vergunningaanvraag de breedtes van in- en uitgangen van de evenementlocatie en sublocaties, het veilige aantal personen per vierkante meter op een evenement (rekening houdend met mindervaliden), de bruikbaarheid van looproutes en de vluchtroutes voor mindervaliden en de wijze waarop de doelgroep mindervaliden worden meegenomen in een ontruimingsplan. Kan een rol spelen in toezicht op de naleving van de vergunningvoorschriften. |
|
GHOR en GGD |
Adviseren bij de behandeling van de vergunningaanvraag over noodzakelijke aanwezigheid van mindervalidentoiletten en hun positie op de locatie, de locatie van een mindervalidenplatform in relatie tot gehoorschade en de toegankelijkheid van EHBO-voorzieningen voor mindervaliden. Kan een rol spelen in toezicht op de naleving van de vergunningvoorschriften. |
|
Politie |
Neemt de aanwezigheid van mensen met een beperking mee in de uitwerking van scenario’s in een IRS-risicoanalyse, waar zij haar adviezen aan de gemeente op baseert. |
Aan de slag
Voor we zover zijn, moet er best nog wat gebeuren. Het meest voor de hand ligt om hier eerst eens op gemeentelijk niveau en in de veiligheidsregio het gesprek over te starten. Ga in gesprek met organisatoren over de mogelijkheden en beperkingen die zij zelf zien bij de implementatie van beoogde maatregelen; bewaak daarbij ook de proportionaliteit van de mogelijke voorschriften. Gemeenten kunnen vervolgens aan de slag met het ontwikkelen of actualiseren van hun evenementenbeleid op dit punt. Adviserende diensten kunnen het gaan meenemen in hun richtlijnen en opleidingen ten behoeve van de advisering van gemeenten bij evenementen. Laten we hier concreet mee aan de slag gaan.
Syan Schaap, Event Safety Institute