Op donderdag 28 oktober, tijdens de vijfde online VNG-bijeenkomst voor gemeenten over evenementen in coronatijd, zijn de meest recente ontwikkelingen besproken en de nodige ervaringen en vragen uitgewisseld. De aandacht ging uit naar de recentelijk doorgevoerde veranderingen betreffende het ‘Testen voor Toegang. Ook heeft de gemeente Ede uiteen gezet hoe zij Airborne Ede binnen de geldende coronaregels toch hebben weten te organiseren en zijn drie thema’s waar tijdens het VNG webinar dialoog in Coronatijd veel duidingsvragen over zijn binnengekomen besproken: besloten (bedrijfs)feesten, Oud en Nieuw en Sinterklaas.
Testen voor toegang
Stichting Open Nederland (SON) nam de aanwezigen mee in de wijzigingen die recentelijk zijn doorgevoerd. Met ingang van 11 oktober 2021 worden testaanbieders per test betaald en kunnen zij zelf aangeven waar, wanneer en hoeveel personen zij kunnen testen. Zo kan de markt inspringen daar waar vraag is naar coronatesten. Dit heeft tot gevolg dat er nu meer aanbieders zijn die op meer plaatsen in het land testen aanbieden, zodat nu 99,8% van de Nederlanders woont binnen 30 minuten (auto)rijden van een testlocatie.
Ook richting gemeenten heeft SON een aantal veranderingen doorgevoerd die met name gericht zijn op het versterken van de informatie-uitwisseling. Zo kunnen zij via een self service-portal voor gemeenten inzicht krijgen in de testcapaciteit ten opzichte van het aantal gemelde evenementen. Aanmelden voor deze functie kan hier. Daarnaast wordt wekelijks een nieuwsbrief verspreid waarin onder andere een overzicht is opgenomen van alle in de regio aangemelde evenementen. En ook gaan er tweewekelijks online informatiebijeenkomsten plaatsvinden voor gemeenten, waarin ruimte zal zijn om duidingsvragen in te brengen vanuit de deelnemers.
Airborne Ede
Zaterdag 18 september 2021 vonden de Airborne Luchtlandingen en Herdenkingen plaats op de Ginkelse Heide in Ede. Projectleider Arda Beckers gaf een toelichting. Anders dan voorgaande jaren was het programma kleinschalig en beperkt toegankelijk. De insteek van de gemeente Ede was om de activiteiten dit jaar door te laten gaan binnen de (on)mogelijkheden die de coronaregels geven.
Vertrekpunt voor de gemeente Ede was een capaciteitsanalyse van de Ginkelse Heide die neer kwam op een veilige capaciteit van 15.000 bezoekers. Op basis daarvan zijn verschillende scenario’s ontwikkeld over hoe de activiteit als doorstroomevenement in te richten. Hoewel dit strikt gezien niet kortstondig verblijf betrof, was er wel sprake van een grote spreiding van bezoekers over de ruimte. Daarmee is gezocht naar een gelijkwaardige situatie om het gewenste niveau van veiligheid te bereiken.
Gezien het belang van de activiteit is de vraag gesteld of de gemeente Ede heeft overwogen gebruik te maken van de ontheffingsmogelijkheid die de TRM biedt. De gemeente Ede heeft dit zeker betrokken bij de besluitvorming. Maar besloten daar geen gebruik van te maken. De activiteiten moesten passen binnen de regels. Men vond het een verkeerd signaal geven dat je als gemeente iets passend maakt door de regels buiten werking te stellen.
Gemeente Ede heeft veel in mogelijkheden gedacht en de deelnemers hiermee weten te inspireren. De VNG ziet Aiborne Ede als een mooi voorbeeld van de eigen invulling van verantwoordelijkheden die je op lokaal niveau hebt om binnen de generieke landelijke regels activiteiten mogelijk te maken.
Duidingsvragen
Op 12 oktober 2021 vond het VNG webinar dialoog in Coronatijd plaats. Dit stond in het teken van de heropstart van evenementen. Het webinar kan je hier terugkijken. Tijdens dit webinar is een groot aantal vragen gesteld waaruit bleek dat nadere duiding van de huidige regels werd gevraagd. De vragen hebben allemaal betrekking op een drietal thema’s, te weten: besloten (bedrijfs)feesten, Oud en Nieuw en Sinterklaas.
Besloten (bedrijfs)feesten
Verschillende gemeenten gaven aan dat ze met regelmaat worden geconfronteerd met organisatoren die er door de activiteit een besloten karakter te geven denken niet te hoeven voldoen aan de huidige coronaregels rondom evenementen. Vanuit de VNG werd aangegeven dat de Wet publieke gezondheid een (zéér) ruime begripsbepaling hanteert ten aanzien van evenementen. Als gevolg daarvan zal er al snel sprake zijn van een activiteit waarop de Tijdelijke regeling maatregelen covid-19 van toepassing is. Iedereen moet er dan ook op beducht zijn dat er dan mogelijk geen vergunningplicht op basis van de APV bestaat, maar dat bij dergelijke activiteiten de organisator wel rekening dient te houden dat er passende maatregelen worden getroffen afhankelijk van de locatie waar de activiteit plaatsvindt. Voor gemeenten ligt hierbij een belangrijke taak op het gebied van informatieverstrekking vooraf, toezicht en wellicht zelf ook handhaving ten tijde van de activiteit.
Oud en Nieuw
Verschillende gemeenten vroegen zich af hoe om te gaan met activiteiten tijdens de Oudejaarsnacht, gezien het feit dat momenteel voor de horeca geldt dat de zaak om 00.00 uur gesloten dient te zijn. De VNG gaf aan dat een eenduidige beantwoording een lastige is aangezien de (huidige) regels de burgemeester de mogelijkheid biedt om een afweging te maken op basis van gezondheid. Tijdens de jaarwisseling speelt de openbare orde, meer nog dan tijdens andere dagen in het jaar, een zeer belangrijk afwegingskader voor wat wel en niet mogelijk is. De vraag wat er tijdens de Oud en Nieuw mogelijk is, spitst zich toe op de afweging gezondheid vs. openbare orde. Het is daarom ook raadzaam om nu reeds op bestuurlijk niveau een afweging te maken.
Geopperd werd om op basis van de huidige regels om de viering als doorstoomevenement te beschouwen of een geplaceerd evenement binnen. Voor beide vormen geldt dat er geen eindtijd van toepassing is en dus ook na 00.00 uur kunnen doorgaan.
Sinterklaas
De komst van de goedheiligman blijft voor veel gemeenten en organisatoren een enorme uitdaging. Verschillende gemeentes zouden graag zien dat de Rijksoverheid eenduidige richtlijnen geeft waarbinnen de intocht van Sinterklaas mag plaatsvinden. De VNG gaf aan dat dit niet te verwachten valt. Er zijn generieke regels beschreven en het is aan de burgemeester om te besluiten of de activiteit overeenkomstig deze regels dusdanig is georganiseerd dat de kans op besmetting zo klein mogelijk is.
Landelijk zien we verschillende varianten. Zo heeft de gemeente Hilversum ervoor gekozen om de Sinterklaasactiviteiten te spreiden over een periode van drie weken. In de gemeente Kampen wordt de intocht als drive through georganiseerd, de gemeente Amsterdam en Utrecht hebben de route langer gemaakt en in de gemeente Delft wordt ingezet op spreiding door middel van en tweede intocht.
De VNG herhaalt op basis van eerdere duidingsoverleggen met de Rijksoverheid dat de intocht van de Sint onder de huidige regeling bezien kan worden in lijn met de aanpak rondom de marathons. Een optie kan zijn de intocht op te delen. Zo zou je de aankomstplek en het centrale inhuldigingsmoment kunnen organiseren langs de lijnen de gelden voor samenkomsten waarbij het Coronatoegangsbewijs (CBT) geldt. Daarbij moet wel bedacht worden dat er behalve het CTB (voor bezoekers ouder dan 12 jaar) ook de verplichting geldt om met toegangsbewijzen te werken. De route die de Sint aflegt kan als doorstroomactiviteit worden beschouwd, waarbij dan wel geldt dat de insteek moet zijn dat het aanwezige publiek niet langdurig langs de route verblijft om bijvoorbeeld een goede plek langs de route te bemachtigen. Wat onder langdurig wordt verstaan is aan de gemeenten om te bepalen. De uitvoeringsregels geven hier geen sluitende juridische definitie over. In het webinar van de VNG legt microbiologe Quirine Ten Bosch wel uit wat in verschillende situaties onder de medische definitie van langdurig wordt verstaan.
Verschillende gemeenten gaven aan inspiratie te hebben gevonden in een document dat Veiligheidsregio Noord-Holland-Noord heeft ontwikkeld met daarin verschillende opties die zij zien om tot een veilige intocht te komen. De VNG gaf aan dat het een goed initiatief is dat er vanuit de veiligheidsregio op dit punt actief wordt meegedacht, maar merkte op dat er een misvatting in zit aangezien de traditionele intocht als doorstroomevenement wordt aangemerkt. Bedacht moet worden dat bij een dergelijk evenement de inrichting moet uitnodigen tot rondlopen en dat dit in de praktijk ook daadwerkelijk gebeurt.
Vervolg
We merken elke keer weer dat het delen van praktijkverhalen en het in gesprek blijven over uitdagingen belangrijk is. De groep deelnemers is ook alsmaar doorgegroeid en de behoefte is kenbaar gemaakt. Daarom bekijken we met de VNG de mogelijkheden voor een vervolg. Iedereen die zich voor de sessies heeft aangemeld zal hiervan op de hoogte worden gesteld. Wil je ook op de hoogte blijven? Aanmelden kan via info@esi.email.