Een blog door Kennly Vink
In juli 2019 heb ik onderzoek gedaan naar de belevingswaarde van toegankelijkheid voor bezoekers met een lichamelijke beperking op festivals. Het thema fysieke toegankelijkheid is bij veel mensen bekend, maar de beleving lijkt niet in het geheel geïntegreerd te zijn. Het belevingsaspect van de bezoeker met een lichamelijke beperking is nog onbelicht en het niveau van de manier waarop toegankelijkheidsvoorzieningen worden gefaciliteerd is hierdoor onduidelijk.
Er is een verschuiving van de industriële economie naar de beleveniseconomie. De mens is verzadigd met zijn producten en zoekt voldoening in beleving. Het publiek wil steeds meer vermaakt worden en is op zoek naar nieuwe, intensere ervaringen (Gilmore & Pine II, 2012). Dit is echter niet voor iedereen vanzelfsprekend.
Met de opstelling van de Universele Verklaring van Rechten van de Mens hebben mensen het recht op deelname aan het culturele leven (Amnesty International, z.d.). Een bezoek aan een evenement valt hier ook onder. Het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (VN-verdrag Handicap), waarvan afspraken sinds 14 juli 2016 ook in Nederland van kracht zijn, stelt gemeenten, bedrijven en het Nederlandse volk verantwoordelijk voor een goede positie van mensen met een beperking en een meer toegankelijke samenleving.
Om het onderzoek te specificeren is slechts één doelgroep onderzocht van de vele groepen die dagelijks te maken hebben met een beperking, namelijk mensen die een lichamelijke beperking ervaren tijdens het voortbewegen. Het onderzoek geeft de manier weer waarop festivalorganisatoren de toegankelijkheid van festivals inrichten, hoe dit wordt beleefd door mensen met een beperking en of er mogelijkheden zijn tot verbetering.
Bevindingen
Uit het onderzoek is gebleken dat mensen met een lichamelijke beperking zich in de keuze om een festival te bezoeken niet tot nauwelijks laten beïnvloeden door de praktische invulling of de kwaliteit van de toegankelijkheid. Hoewel de beleving van de fysieke toegankelijkheid op festivals niet altijd als positief wordt beoordeeld, bezoeken zij in de praktijk deze festivals wel.
Het is ook gebleken dat, ongeacht de mate waarin dit georganiseerd wordt, toegankelijkheid emotie los maakt bij de respondenten. Een goed georganiseerde toegankelijkheid kan de mate van de beleving dus positief beïnvloeden. Het voorzien van goede toegankelijkheid is daarom een belangrijke factor voor de beleving in zijn geheel.
Daarnaast laat het onderzoek ook blijken dat festivals niet tot nauwelijks op de hoogte zijn over de correcte invulling van toegankelijkheid. De volgende adviezen geven een extra verdieping aan die praktische invulling en kunnen betekenis geven aan de manier waarop het festival wordt beleefd.
Anticipatie & voorpret
Het onderzoek wijst uit dat de grootste mogelijkheid om de beleving te vergroten zit in duidelijke communicatie en de informatievoorziening in de fase voorafgaand aan het festival. Bezoekers weten voor het festival begint niet welke maatregelen er zijn genomen omtrent de toegankelijkheid. In sommige gevallen leidt dit tot zorgen die de voorpret belemmeren.
Een aantal bezoekers maakt hun beslissing om een festival te bezoeken op basis van verhalen en ervaringen van andere bezoekers met een beperking. Het is gebleken dat de beleving van anderen ook wordt meegenomen in deze motivatie. Dit is mogelijk onjuiste informatie voor een nieuwe editie van het festival.
Het is belangrijk om in de communicatie transparant te zijn over wat er wel of niet aanwezig is voor de bezoeker. Hierdoor kunnen de bezoekers zelf inschatten of het festival voor hen toegankelijk is.
Het ontbreken of onjuist functioneren van toegankelijkheidsvoorzieningen
Uit de ervaringen van bezoekers met een beperking is gebleken dat zij veel uitdagingen tegenkomen bij het bezoeken van een festival. Dit draagt bij aan een minder positieve beleving. Het ontbreken of onjuist functioneren van toegankelijkheidsvoorzieningen is het meest genoemd. De groeiende populariteit voor het onderwerp biedt mogelijkheid meer licht te schijnen op de inhoud en de invulling van het onderwerp.
Minder storende elementen en een goede functionaliteit zijn mogelijk met meer kennis over toegankelijkheid en een manier van denken die zich richt op de inclusiviteit van mensen met een beperking.
Medewerkers ondersteunen de beleving
Bij een optimale beleving hebben medewerkers een belangrijke rol. Ondersteunende medewerkers zijn voor de bezoekers met een beperking medewerkers die op de hoogte zijn van alle toegankelijkheidsvoorzieningen en die gepaste bejegening tonen. Een gepaste bejegening begint bij het aanspreken en aankijken van de bezoeker met de beperking en een intonatie van de stem die ook bij mensen zonder beperking wordt gebruikt. Het is dus van belang alle medewerkers die in contact komen met het publiek, zoals crew, verkeersregelaars en beveiliging, op de hoogte te stellen van alle voorzieningen en mogelijkheden tijdens de briefing.
Conclusie en advies
Toegankelijkheid heeft invloed op de beleving van de bezoeker met een lichamelijke beperking. Goed georganiseerde toegankelijkheid kan de mate van beleving positief beïnvloeden en moet daarom meegenomen worden in het geheel.
In het onderzoek zijn ook uitdagingen in de bedrijfsvoering van festivalorganisaties naar voren gekomen. Het is belangrijk deze in acht te nemen, maar ook met uitdagingen is het belangrijkste advies transparant te zijn over wat wel en niet mogelijk is op gebied van toegankelijkheid. Op deze manier kan de bezoeker een autonome beslissing nemen en anticiperen op de beleving.
Binnen ESI zijn toegankelijkheid en beleving nieuwe speerpunten. Daarnaast neemt ESI deel aan het themanetwerk Festivals & Evenementen van de Coalitie voor Inclusie. Heeft u na het lezen van deze blog vragen over beleving of toegankelijkheid? Bel ons gerust op 085 401 8122.
Het onderzoek: ‘’Belevingswaarde van toegankelijkheid, voor personen met een lichamelijke beperking op festivals’’ bevat meer details over het uitgevoerde onderzoek en de gebruikte onderzoeksmethode (Persoonlijke communicatie. Vink, 2019).