Een blog van Marco van der Schaft, Event Safety Institute
Sinds deze maand is er een Veldnorm Evenementenzorg in ons land. Ik was benieuwd hoe de VNEZ zich zou verhouden tot de voorwaarden uit het Besluit brandveilig gebruik en basishulpverlening overige plaatsen (Besluit BGBOP). Nadere bestudering levert het beeld op dat er nog wat frictie zit tussen beide documenten.
Op 1 maart 2019 is de Veldnorm Evenementenzorg (VNEZ) gepubliceerd. Een norm die ervoor moet zorgen dat er met een hernieuwde blik naar het verlenen van zorg bij evenementen gekeken kan gaan worden. De VNEZ heeft verschillende doelen, waaronder het definiëren van goede evenementenzorg, helderheid over wie er verantwoordelijk is en het stellen van een kader over bevoegdheid en bekwaamheid. Bij deze laatste doelstelling – en dan met name het onderdeel bekwaamheid – ging bij mij een lampje branden.
Sinds 1 januari 2018 is namelijk het Besluit BGBOP van kracht. Naast dat het Besluit BGBOP voorwaarden stelt aan het brandveilig gebruik van overige plaatsen, een evenemententerrein is een overige plaats, stelt het Besluit BGBOP ook voorwaarden aan de basishulpverlening op deze plaats. Volgens de toelichting van het Besluit BGBOP dient de basishulpverlening gezien te worden als de hulpverlening die wij beter kennen als bedrijfshulpverlening (BHV). De hulpverlening is daarmee niet alleen gebaseerd op basis van een “bedrijfsmatige” situaties, nee het is de hulpverlening die als basis noodzakelijk wordt gezien bij het georganiseerd gebruik van gebouwen en overige plaatsen. De NEN 8112, 2017 “bedrijfsnoodorganisatie en bedrijfshulpverlening” beschrijft feitelijke een vergelijkbare situatie (fysieke verblijfplaats) en noemt het evenemententerrein ook in zijn toepassingsgebied.
Basishulpverlening wordt vervolgens gedefinieerd in vier taken: het bestrijden van een beginnende brand, het verlenen van eerste hulp, ontruimen en het alarmeren, opvangen en informeren van hulpdiensten.
Eerstehulpverlening in het Besluit BGBOP
Eén van de voorwaarden uit het Besluit BGBOP is dus het feit dat degene die het gebruik van de plaats organiseert maatregelen treft voor het verlenen van eerste hulp. Het Besluit BGBOP stelt echter geen kwaliteitscriteria aan dit onderdeel van de basishulpverlening. Omdat de basis van dit type hulpverlening gevonden kan worden in de meer bekendere vorm van bedrijfshulpverlening, zou het voor zichzelf moeten spreken dat bij de aanwezigheid van opgeleide bedrijfshulpverleners (BHV’ers) er in beginsel wordt voldaan aan het voorschrift in het Besluit BGBOP met betrekking tot het verlenen van eerste hulp.
Met die gedachte ben ik vervolgens de VNEZ ingedoken; wetende dat men zich van uit de hulpverleningshoek, voor wat betreft het verlenen van eerste hulp, al eerder kritisch heeft uitgelaten over de vakbekwaamheid van de BHV’er. Kritiek die ik zeker herken, maar soms wat ongenuanceerd vind. Immers, een BHV’er kan best nuttig werk verrichten, mits voldoende opgeleid, goed gebriefd en als eerste schakel in de totale hulpverleningsketen rond een evenement.
Eerstehulpverlening in VNEZ
In hoofdstuk 4 van de VNEZ worden de deskundigheid, de bevoegdheid en bekwaamheid van de zorgverlener beschreven. Het laagste zorgniveau dat de VNEZ kent is de Basis Eerst Hulp. Dit zorgniveau kan volgens de Veldnorm worden ingezet op basis van de Landelijke handreiking geneeskundige advisering publieksevenementen (LHGAP, 2011) als het risico laag is. Onduidelijk is echter wat dan een laag risico is. De LHGAP, 2011 heeft het bij een gelijktijdig bezoekersaantal van 0 – 999 personen al over de aanwezigheid van 2 Basic Life Support-hulpverleners (BLS’ers), maar heeft het daarnaast ook over het gezond verstand van de evenementenorganisator. Wordt hiermee het lage risico bedoeld?
Wat mij betreft zou dit het niveau, laag risico en een beperkt aantal bezoekers (tot bijvoorbeeld 500 of 1.000 bezoekers), kunnen zijn waar een opgeleide BHV’er als voldoende bekwaam zou moeten kunnen worden gezien. Maar daar spreekt de Veldnorm zich anders over uit. In de toelichting op dit zorgniveau geeft de VNEZ aan dat een BHV’er, mede gezien door de grote variatie in niveaus en kwaliteit van de aangeboden opleidingen, niet ingezet kan worden als evenementenzorgverlener op het niveau Basis Eerste Hulp. Vervolgens stelt de Veldnorm: de BHV’er kan wel worden ingezet binnen de reguliere bedrijfshulpverlening op basis van het Besluit BGBOP. Het is mij echter onduidelijk wat volgens de VNEZ bij een evenement gezien moet worden als reguliere bedrijfshulpverlening. Misschien op- en afbouw van een evenement?
Wat nu?
Ik had gehoopt dat de VNEZ meer richting zou kunnen geven aan hoe we kunnen kijken naar het verlenen van eerste hulp in het kader van de basishulpverlening bij evenementen. Dit doet de VNEZ nu nog niet. Sterker nog, de VNEZ leidt samen met de LHGAP 2011 tot de constatering dat bij evenementen met een laag risico (een beperkt bezoekersaantal) minimaal BLS of Basis Eerste Hulp moet worden ingezet. De inzet van BHV’ers, iets wat feitelijk wordt beoogd met de voorschriften in het kader van de basishulpverlening, wordt hiermee grotendeels uitgesloten, tenzij de inzet van de BHV’ers gezien kan worden als gezond verstand van de evenementenorganisator.
Het was mooi geweest als de VNEZ al meer aansluiting had kunnen maken met de hele systematiek van basishulpverlening/bedrijfshulpverlening. Wellicht was het daar nu nog te vroeg voor. Maar gezien het feit dat basishulpverlening nu in de wet wordt genoemd en dus onlosmakelijk verbonden is met de totale beoordeling van benodigde zorg op een evenement, kunnen we er niet omheen om ook dit zorgniveau te definiëren. Ik zie dan ook als een logische vervolgstap op de VNEZ dat het gewenste niveau van de basishulpverlening op overige plaatsen op alle vier de genoemde taakaspecten ook wordt geborgd in een brancherichtlijn. Wat mij betreft, wordt vervolgd.