Het gebruik van drones bij evenementen wordt steeds gangbaarder, omdat ze op een brede schaal aan creatieve manieren kunnen worden gebruikt. Van congressen tot buitenfestivals, drones zorgen voor entertainment, reclame, beveiliging en nog veel meer. Anderzijds is het belangrijk om te weten dat er wetten zijn, welke verschillen per land, die men dient te volgen bij het gebruik van drones. In gesprek met Roel van der Wal, CEO van Drone Flight Academy, leren we meer over het gebruik van drones op evenementen.
Europese regelgeving
Op de website van Rijksoverheid en de Drone Flight Academy is informatie te vinden met betrekking tot het gebruiken van drones. Nog geen twee jaar geleden hadden alle lidstaten van de EU eigen regels omtrent het drones, maar sinds 31 december 2020 gelden uniforme Europese regels. Tot die tijd was er een groot contrast tussen Nederland en omringende landen. Waar in Duitsland haast alles kon, toestemming van lokale autoriteiten daargelaten, was het in Nederland nog erg moeilijk om een drone bij een evenement te gebruiken vanwege de strenge regels.
Deze nieuwe Europese regels betekenen dat er geen onderscheid meer wordt gemaakt tussen een hobbyist en een professionele dronepiloot. Voor alle drones zwaarder dan 250 gram is een drone-bewijs verplicht. Daar zijn online cursussen voor waar men leert om veilig te vliegen met drones. Bij succesvolle afronding is het mogelijk een drone-brevet of vliegbewijs aan te vragen bij de RDW.
Categorieën
Drones zijn ingedeeld in verschillende categorieën: Open, Specific en Certified. Deze categorieën zijn gebaseerd op het gewicht van de drone, risico van de vlucht en de afstand tot de menigte. De ‘open’ categorie is voor een drone die zo goed als nooit gebruikt wordt voor evenementen, omdat het absoluut verboden is om er mee boven een menigte te vliegen. Dit zijn de meest gangbare drones die ook veel als vrijetijdsbesteding worden gebruikt.
De meeste drones die professioneel worden ingezet vallen onder de ‘specific’ categorie. Deze categorie biedt meer mogelijkheden. De vluchten vallen in een gemiddeld tot hoog risicoprofiel. De meeste hiervan zijn vluchten met drones die zwaarder zijn dan 2 kilogram of buiten het zicht van de piloot plaatsvinden. De operator van de drone dient in het bezit te zijn van een vergunning. Verder moet de piloot ook een uitgebreide opleiding gevolgd hebben om met een drone binnen deze categorie te vliegen.
De derde en laatste categorie, ‘certified’, is geschikt voor activiteiten met het hoogste risico. In de toekomst zullen dit bijvoorbeeld dronevluchten zijn met passagiers aan boord. De aanpak met betrekking tot veiligheid zal sterk lijken op die van bemande luchtvaart.
Verder heeft elke drone met een camera of een gewicht hoger dan 250 gram een exploitantnummer. Dit nummer maakt dat je ingeschreven staat bij het RDW als eigenaar van de drone. Het wordt op de drone geplakt en is gekoppeld aan software. Tijdens de vlucht wordt dit nummer uitgezonden, wat het traceerbaar maakt door heel Europa.
Praktijk
Het gebruik van drones op festivals is nog weleens een punt van discussie. De politie geeft aan dat in de regelgeving omtrent modelvliegen staat dat je niet met een drone boven een mensenmenigten mag vliegen. Wie zich hier niet aan houdt is in overtreding en riskeert dus een boete. De redenering hierachter is het potentiële gevaar dat vliegen met drones boven een menigte creëert. Mocht een drone tijdens de vlucht een storing krijgen, dan lopen de mensen op de grond in gevaar. (Vraag het de Politie, 2021) Toch is dit niet helemaal het geval.
Als een organisator met een drone wil vliegen tijdens zijn evenement, dan moet hier een drone operator voor worden ingeschakeld die beschikt over de juiste vergunningen. Deze vergunning moet worden aangevraagd bij Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). De organisatie kan altijd vragen naar het nummer van de exploitant (Overzicht UAS operators | Publicatie | Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) (ilent.nl)) Als de drone-operator deze niet heeft, is de kans minimaal dat hij bevoegd is om met drones te opereren bij evenementen.
Daarnaast kan een organisator de burgemeester van de betreffende gemeente aansporen om een tijdelijk gebied met beperkingen aan te wijzen. Dat maakt het mogelijk om een specifieke drone-operator toestemming te geven om wel actief te zijn tijdens het evenement en alle andere drone-operators te verbieden. Het TBG is aangewezen door middel van coördinaten, op welke tijden de TGB actief is en de beperkingen en voorschriften die in het gebied gelden. De eindverantwoordelijkheid voor het luchtruim blijft bij de ministers van Infrastructuur en Milieu (IenM) en Defensie.
In een veiligheidsplan moet beschreven worden of er gevlogen gaat worden met een drone op een evenement. Er zijn dus een aantal zaken waar rekening mee gehouden moet worden bij het gebruik van een drone op een festival. De meeste organisatoren huren daarom een derde partij in, die WA verzekerd is met een luchtvaartpolis, die de benodigde papieren en opleidingen gevolgd hebben.
Belangrijk is te beseffen dat veel evenementen nog niet verzekerd zijn voor schade door drone gerelateerde incidenten.
Drones worden steeds geavanceerder. De ‘vliegende verrekijkers’ zijn lang niet meer alleen leuk nieuw speelgoed voor liefhebbers, maar bieden serieuze mogelijkheden op het gebied van crowd management en handhaving. Ze kunnen nauwkeurige, real-time gegevens leveren en dragen bij aan veiligere evenementen. Kortom, een aanwinst voor de evenementenwereld, maar regel het goed!