Hoe kan je bij plotselinge gebeurtenissen en crises snel schakelen tussen de organisatie op het evenement en de meldkamer? In Brabant is afgesproken dat de Calamiteitencoördinator (CaCo) in de meldkamer een directe lijn heeft. Hoe werkt dat? ESI sprak met Rob Langeraap calamiteitencoördinator (CaCo) in Oost-Brabant.
Calamiteitencoördinator is een relatieve nieuwe functie die binnen de veiligheidsregio Oost-Brabant drie jaar bestaat. De functie is wettelijk verplicht, maar wordt anders ingericht per meldkamer.
Rob heeft een aantal processen die hij coördineert. Hij is de enige die mandaat heeft om GRIP af te geven binnen de meldkamer, rondom grote incidenten. Verder heeft hij de rol van ‘informatiemakelaar’; informatie komt uit alle hoeken binnen en Rob brengt dit naar de belanghebbenden. Door de centralisten actief op de hoogte te houden van alle informatie, kunnen zij zich voorbereiden en de hulpverleners op straat verder ondersteunen. Dit maakt het mogelijk om verder te kijken dan de eerste 8 uur.
Een andere rol die Rob heeft is om de continuïteit van de meldkamer te bewaken. Hij monitort alle systemen, checkt of ICT goed blijft werken. Mocht er iets uitvallen dan zal hij melding doen om het op te laten lossen. Rob zet, bij uitval, de procedure in gang zodat de meldkamer de processen kan overdragen aan een andere regio.
Voorbereiding meldkamer
Voetbalwedstrijden zijn redelijk unieke evenementen welke ook in de meldkamer dienen te worden voorbereid. Een wedstrijd van PSV tegen Ajax is binnen het verzorgingsgebied een risicowedstrijd. Informatie die onder meer wordt verzameld is de weersverwachting, welke wegafsluitingen er zijn, en wat de inzet van de Mobiele Eenheid is, om te zorgen dat alles zo goed mogelijk verloopt. Rob is hierin de schakel tussen de verschillende partijen. De partijen waar hij zoal mee samenwerkt zijn de politie, brandweer en ambulance, diensten die ook fysiek op de meldkamer zitten. Verder met partijen van, onder andere, de bevolkingszorg, de ICT en andere meldkamers. Het samenwerkingsverband is cruciaal om adequaat te kunnen handelen.
Tijdens een evenement
Als calamiteitencoördinator houdt Rob warm contact met de voorzitter van het CMT op een evenement. CMT staat voor coördinatie-managementteam; wordt in andere regio’s ook wel veiligheidsteam of coördinatieteam genoemd. Het CMT en de CaCo delen informatie met elkaar: wat is het beeld op de meldkamer en op het evenement? In het Landelijk Crisis Management Systeem (LCMS) delen alle partijen hun informatie met elkaar. Dit maakt het mogelijk om elkaar real-time op de hoogte te houden en een eenduidig beeld te schetsen voor alle hulpdiensten.
Rob vindt de rol van CaCo een belangrijke functie, omdat er anders mogelijke fouten of omissies in de informatie-uitwisseling ontstaan. Dingen kunnen scheef gaan lopen als informatie niet geverifieerd wordt of eenduidig is, wat kan leiden tot gevaarlijke situaties. De burger op straat kan dan minder goed geholpen worden en de veiligheid van de hulpdiensten kan ook minder goed worden gewaarborgd.
De functie van CaCo is ook belangrijk voor evenementen. Als zij niet in direct contact staan met de organisaties van grote evenementen, dan wordt de meldkamer bij incidenten mogelijk niet of pas laat geïnformeerd. Centralisten weten dan niet wat er speelt en van hen verwacht wordt. Ambulances gaan mogelijk de verkeerde kant op; calamiteitenroutes worden niet gehandhaafd. De noodhulpdiensten vertrekken dan al met 0-1 achter.
Solexrace
Een incident waarbij Rob werkzaam was op de meldkamer was tijdens de 24-uurs Solexrace in Heeswijk-Dinther. Een bezoeker probeerde, samen met een aantal vrienden, een zware boomstam op te tillen welke vervolgens op het slachtoffer terechtkwam. De man overleed ter plaatse aan zijn verwondingen. Het CMT wordt dan bij elkaar geroepen door de meldkamer, zodat de overlegstructuur bij elkaar is. De verantwoordelijkheid van het CMT wordt op zo’n moment overgenomen door de gemeente en de politie. Verder wordt de samenwerking tussen het evenement en de hulpdiensten opgestart.
Verbeterpunten
Rob Langeraap ziet ook nog wel verbeterpunten voor de voorbereiding van evenementen op incidenten en crises. Hij wil evenementenorganisatoren graag meegeven dat de veiligheidsplannen die zij indienen daadwerkelijk worden gelezen en uitvoering krijgen. Het zou niet alleen moeten gaan om het binnen krijgen van de vergunning, want het is ook de manier waarop de meldkamer zal gaan handelen.